Bestrijdingsmiddelen en het recht van omwonenden
16 July 2024

Spanningen rond het gebruik van bestrijdingsmiddelen en de zorgen van omwonenden in de buurt van landbouwpercelen nemen toe.
In de nieuwste aflevering van de podcast “Red de Lente” onderzoekt Dirk de Bekker de rechten van omwonenden. Worden zij nu voldoende beschermd door het voorzorgsprincipe?

Illustratief voor deze thematiek is een bewogen bijeenkomst in het provinciehuis van Drenthe over bloembollen en bestrijdingsmiddelen. Vertegenwoordigers van zowel het Ctgb als het Ministerie van LNV waren daar uitgenodigd om het gesprek aan te gaan met omwonenden en zorgen weg te nemen. De Bekker was aanwezig en doet in de podcast verslag, waarbij experts kritisch reageren op de uitspraken van de overheidsinstanties.

Marjan Minnesma (Urgenda) over voorzorgsprincipe

Het Ctgb en het Ministerie benadrukken in Drenthe altijd uit te gaan van het voorzorgsprincipe, maar Marjan Minnesma (directeur Urgenda) vindt dat een onjuiste bewering. Ze wijst op de rechterlijke uitspraken in Boterveen en Sevenum, waarbij de rechter de teelt van lelies aan banden legt op basis van het voorzorgsprincipe. Beide uitspraken trekken de manier waarop het Ctgb het voorzorgsprincipe interpreteert, in twijfel. Opmerkelijk is dat Minnesma het ook opneemt voor de boeren. Het feit dat de overheid wordt gecorrigeerd in individuele rechtszaken creëert voor boeren veel onzekerheid.

Nieuwe emissieroutes en noodzaak middelregistraties

Hoogleraar Roel Vermeulen (Universiteit Utrecht), leider van het grootschalige Onderzoek Bestrijdingsmiddelen en Omwonenden (OBO) licht dit onderzoek toe. Vermeulen vertelt dat nieuwe routes -zoals huisstof- aan het licht zijn gekomen die in de beoordeling van risico’s meegenomen moeten worden. Een uitdaging is het gebrek aan gegevens over lokaal bestrijdingsmiddelengebruik, waardoor onderzoekers met landelijke schattingen moeten werken. Vermeulen pleit voor een centraal registratiesysteem voor gebruik, zodat verbanden tussen blootstelling en eventuele ziektes kunnen worden aangetoond dan wel uitgesloten.

Conclusie

De gesprekken in de vierde aflevering van Red de Lente laten zien dat er veel spanning zit rond bestrijdingsmiddelen en omwonenden. Het laatste woord over de interpretatie van het voorzorgsprincipe lijkt nog niet gezegd.